آنژیوگرافی قلب و روش انجام آن
آنژیوگرافی قلب: روش انجام، مزایا و عوارض احتمالی بعد از آن
آنژیوگرافی قلب (آنژیوپلاستی) یکی از روش‌های تشخیصی و درمانی مهم در بیماری‌های قلبی-عروقی است که به پزشکان کمک می‌کند تا انسداد عروق کرونر را شناسایی و درمان کنند. در این مقاله، به بررسی دقیق مراحل انجام آنژیوگرافی، مزایای آن، و عوارض احتمالی بعد از عمل می‌پردازیم.
آنژیوگرافی قلب چیست؟
آنژیوگرافی قلب یک روش تصویربرداری پزشکی است که با استفاده از اشعه ایکس و ماده حاجب (کنتراست)، عروق خونی قلب را بررسی می‌کند. این روش به‌ویژه برای تشخیص تنگی یا انسداد رگ‌های کرونر استفاده می‌شود. در برخی موارد، همزمان با آنژیوگرافی، عمل آنژیوپلاستی نیز انجام می‌شود که شامل باز کردن رگ‌های مسدود شده با بالون یا استنت است.
چه کسانی نیاز به آنژیوگرافی دارند؟
پزشکان معمولاً در موارد زیر آنژیوگرافی را توصیه می‌کنند:
-
- درد قفسه سینه (آنژین صدری)
- سابقه سکته قلبی
- نتایج غیرطبیعی در تست ورزش یا اسکن قلب
- نارسایی قلبی با علت نامشخص
- بررسی قبل از جراحی‌های بزرگ (مانند جراحی تعویض دریچه قلب)
مراحل انجام آنژیوگرافی قلب
1. آمادگی قبل از عمل
-
- ناشتا بودن 6 تا 8 ساعت قبل از عمل
- بررسی سابقه حساسیت به ماده حاجب
- قطع برخی داروها (مانند رقیق‌کننده‌های خون) طبق دستور پزشک
2. حین عمل
-
- بیمار روی تخت مخصوص دراز می‌کشد و به‌وسیله الکترودها، نوار قلب او کنترل می‌شود.
- پزشک پس از بی‌حسی موضعی، یک کاتتر (لوله نازک) را از طریق شریان کشاله ران یا مچ دست به سمت قلب هدایت می‌کند.
- ماده حاجب تزریق شده و تصاویر اشعه ایکس از عروق قلب گرفته می‌شود.
- در صورت نیاز، آنژیوپلاستی با بالون یا استنت انجام می‌شود.
3. بعد از عمل
-
- بیمار چند ساعت تحت نظر قرار می‌گیرد تا از عدم وجود خونریزی یا عوارض دیگر اطمینان حاصل شود.
- نوشیدن مایعات زیاد برای دفع ماده حاجب توصیه می‌شود.
- معمولاً بیمار پس از 24 ساعت می‌تواند فعالیت‌های سبک را از سر بگیرد.
مزایای آنژیوگرافی قلب
-
- تشخیص دقیق: بهترین روش برای شناسایی انسداد عروق کرونر
- درمان همزمان: امکان نصب استنت در همان جلسه
- کم‌تهاجمی: بدون نیاز به جراحی باز
- بستری کوتاه: ترخیص معمولاً در کمتر از 24 ساعت
عوارض احتمالی بعد از آنژیوگرافی
اگرچه آنژیوگرافی یک روش ایمن است، اما مانند هر روش پزشکی دیگر، ممکن است با عوارضی همراه باشد. این عوارض به دو دسته شایع و نادر تقسیم می‌شوند.
عوارض شایع بعد از آنژیو
- کبودی یا درد در محل ورود کاتتر: معمولاً پس از چند روز بهبود می‌یابد.
- حساسیت به ماده حاجب: ممکن است باعث گرگرفتگی، حالت تهوع یا خارش شود.
- تپش قلب: به‌دلیل تحریک موقت قلب توسط کاتتر.
- خونریزی خفیف: در صورت عدم فشار کافی روی محل جراحی.
عوارض نادر اما جدی
- آریتمی قلبی: اختلال در ریتم قلب که نیاز به مداخله پزشکی دارد.
- حساسیت شدید به ماده حاجب: در موارد نادر منجر به شوک آنافیلاکسی می‌شود.
- آسیب به عروق: پارگی عروق یا تشکیل لخته خون.
- سکته قلبی یا مغزی: بسیار نادر اما خطرناک.
- نارسایی کلیوی: به‌ویژه در بیماران دیابتی یا دارای مشکلات کلیوی.
راهکارهای کاهش عوارض بعد از آنژیوگرافی
-
- مصرف زیاد آب برای دفع ماده حاجب
- پرهیز از فعالیت سنگین به مدت 48 ساعت
- کنترل دقیق فشار خون و قند خون در بیماران دیابتی
- مراجعه فوری به پزشک در صورت مشاهده علائم خطر (درد شدید، تورم شدید، تنگی نفس)
پرسش‌های متداول درباره آنژیوگرافی قلب
1. آیا آنژیوگرافی درد دارد؟
خیر، این روش تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و بیمار فقط فشار جزئی را حس می‌کند.
2. مدت زمان بهبودی کامل چقدر است؟
معمولاً 1 تا 2 روز برای بازگشت به فعالیت‌های عادی کافی است، اما بسته به شرایط بیمار ممکن است متفاوت باشد.
3. آیا آنژیوگرافی با سی‌تی آنژیو تفاوت دارد؟
بله، سی‌تی آنژیو یک روش غیرتهاجمی است، اما دقت آنژیوگرافی سنتی بیشتر است و امکان درمان همزمان وجود دارد.
4. آیا بعد از آنژیو نیاز به مصرف دارو است؟
بله، معمولاً داروهای ضدپلاکت (مانند آسپرین و کلوپیدوگرل) برای جلوگیری از لخته شدن خون تجویز می‌شوند.
جمع‌بندی
آنژیوگرافی قلب یک روش حیاتی برای تشخیص و درمان بیماری‌های عروق کرونر است. با وجود عوارض احتمالی، در اکثر موارد این روش ایمن و مؤثر است. رعایت دستورات پزشک قبل و بعد از عمل، خطر عوارض را به حداقل می‌رساند. در صورت تجربه هرگونه علائم غیرعادی پس از آنژیوگرافی، مراجعه سریع به پزشک ضروری است.
اگر شما یا یکی از نزدیکانتان نیاز به آنژیوگرافی دارید، با آگاهی از مراحل و عوارض آن، می‌توانید با آرامش بیشتری این فرآیند را پشت سر بگذارید.
نویان ای آی اولین هوش مصنوعی تشخیص بیماری در ایران و همچنین معرفی پزشکان مجرب در نزدیکترین مکان به شماست.
برای دریافت نوبت ویزیت کلیک کنید.